Тукай әдәбиятта
Бөеклеген аңлап, чит милләтләр Аңа һәйкәл куйган заманда, Тукаеңны бар дип тә белмәгән Кавем үсеп ята Казанда. “Бар, диярсез, алар берән-сәрән, Бөтенләй үк әле юк түгел…” Берән-сәрәннәрне барлап кына Тынычлана алмас шул күңел. Фәхешлекне...
1. Зәйтүнә “Без Чистайга китәчәгебезне, бары күрешү өчен генә килүебезне әйткәч, Тукай: ”Бик кызганыч”, — диде. Зәйтүнә Мәүлүдова. Очты дөнья читлегеннән, тарсынып күңлем кошы. Шат яратса да, җиһанда ят яраткан раббысы. Габдулла Тукай. Кара...
Тәүге кайгысы сабыйның Киң дөньясын тар ясый: «Әнкәемне кайтарыгыз!..» — Чәбәләнә нарасый. Ятим язмыш, фәкыйрь тормыш Алдан тора күренеп: Сабый бәхете китеп бара Ак кәфенгә төренеп. Сөю, назлау, иркәләүдән Алда тагын бар ниең? Көтә сине,...
Әни мәрхүмә китап алып, «Сак-Сок»ны көйли иде. Әниләренең каргышы Төшкән, дип сөйли иде. Без, сабыйлар, үкси-үкси Аңа сырыша идек. Әни рәнҗи күрмәсен дип, Тыңлый, булыша идек. Әллә чынлап Сак-Сок булу Куркытканмы күңелне, Һәрхәлдә, без әни...
Әсәрләрең кат-кат укып Сокланам мин сиңа, Тукай. Гомер бакый яшь калсаң да, Талантны мул биргән Ходай. Тирән акыл, затлы зиһен, Төпле фикер һәм зирәклек. Синдәй яп-яшь аксакаллар Бу дөньяда бик сирәктер. Һичбер кайчан булмагансың Әти...
Татар халкын уятырга теләп, метеор булып яндың, Габдулла. Аллаһ колы чәчкән орлыклардан гөлләр шытты, чәчәк аттылар… Пушкин илә Лермонтовны — «Кояш» дидең, үз ролеңне әйттең — бары «Ай». Кояш вә Ай — бәхәсле мәсьәлә… Татарлыкның...
Әйтте Тукай: Ибраһим! Үлгән өчен үлеп йөрмә, исәннәрне уйла син! Әрвахларга файдаң тимәс чиле-пешле догаңнан. Исәннәргә саф татарча Акыл сора Ходайдан. Һәркем үлә, гүргә иңә — үлми калыр бәндә юк. Исән чакта тәүбә кирәк, үлгәннән...
Ышаныйкмы, ышанмыйкмы, Ни дип әйтик бу эшкә? Бу дөньяда гомер түгел, Кабатланмый бит төш тә. Була икән бер-беренә Охшаш булган гомерләр. Ике шагыйрь — ике илдә Таныш, туган түгелләр. Керсез вөҗдан, гали җан — Язам...
(җыр) Азат Имаев көе Безнең татар җырлы-моңлы халык — Җыр-моң сеңгән безнең каннарга. Җәлилләрең дарга барганда да Онытмаган соңгы дога итеп Иң-иң моңлы җырын җырларга. Кушымта: Без татарлар — җырлы-моңлы халык, Эшчән халык, диндар, иманлы....
…1912 елның апрель аенда Габдулла Тукай Уфага килә һәм Мәҗит Гафуры белән очраша. Гафуры, пальтосын сатып, Тукайны кунак итә… Рәсми чыганаклардан Узганнарда — тарих, «Узганнар»га Йөз (хәтта – йөз!) еллап булса да…...
