ТАТ РУС ENG

1908

Төлке һәм йөзем җимеше

(Крыловтан) Ниһаять карыны ачкач, Төлке дуст бер бакчага керде; Ул анда өлгереп җиткән йөзем җимешләрен күрде. Йөземнәр көнгә каршы ялтырыйлар ләгыль, якуттай; Боларга хәйләкәр ач Төлкенең күзләр яна уттай. Йөземнәрне ашарга үрелә, сикергәләп карый; Күрә...

Мәхәббәт

Җир яшәрмәс, гөл ачылмас — төшми яңгыр тамчысы; Кайдан алсын шигъре шагыйрь, булмаса илһамчысы. Бер гүзәлдән кайсы шагыйрь, әйтеңез, рухланмаган? Байроның, Лермонтовыңмы, Пушкиныңмы — кайсысы?   Файдасыз бер ит кисәгеннән гыйбарәттер йөрәк, —       Парә-парә...

Йокы

(Сәгыйть Рәмиевтән үзгәртелде)   Безне адәм иткән йокы,   Адәмне алга илткән йокы, Илтеп күккә җиткән йокы, — Йокы, йокы, йокы. Юлымызны хак иткән йокы, Йөземезне ак иткән йокы, Үземезне багъ иткән йокы, — Йокы,...

Улмы? — Ул…

Ул зыялыдыр, беләмсез: мәгърифәт, хикмәт сата; Манжет алган ун тиенгә, биш тиенгә — ак яка. Шәп сикергечтер үзе, нәкъ тастымалы тансаның; Ул аяклар, мин сиңайтим, «траттата да траттата!» Бер тарафтан бер гәзит тулган аның статьясы,...

Шатлык вә хәсрәт

(Плещеевтән) Болытлап көн, яшен яшьнәп, каты күк күкрәгәннән соң, Тонык, шыксыз һава, күзне ачалмаслык бураннан соң, — Ачылды бер заманны күк йөзе: инде болыт китте; Күңелгә шул вакыт бертөрле рәхәтлек тулып китте. Озаккамы вәләкин бу?.....

Киңәш («Якын дустым…)

           Якын дустым! Сиңа миннән киңәш шул: Кешеләргә сереңне сөйләмәс бул. Эчеңдә нәрсә янганын үзең бел, Үзең кайгыр, үзең егъла, үзең көл. Ачып яшьрен хәзинәңне йөрәктән, Сөйләшмә бер дә артык сүз кирәктән: Кешеләр үзләрен анчак...

Авыл җырлары (икенче көлтә)

 (Икенче көлтә) Алтын йөзек фирисә, арасыннан җил исә; Татар бае хаҗга киткән, шартлый мәллә югыйсә? Атланмайны бик яратам: әнкәй атлый шул аны; Татар хатыны азмыйдыр: чапан каплый шул аны. Үсә, пешә, тәмле була алмагачның алмасы;...

Авыл җырлары (беренче көлтә)

(Беренче көлтә) Җанкай, сачең бер көлтә, җиккән атны өркетә; Баязитов «Нур» гәзитен ничек язып өлгертә? Җомры тояк тайларда, матур кызлар байларда; «Әхбар» тәэмин иткән байлар йөри икән кайларда? Талдин тартма ясадым, тар буласын белмәдем;  «Әхбар»...

Мулланың зары

 («Мелла Насреддин»нән) И Ходаем! бәндәңә әүвәлдә хөрмәт бар иде; Бер заманнар чалмалыга кадер-гыйззәт бар иде. Кайда аусам мин, халык шул якны куәтләр иде; Җир йөзе җәннәт иде: дәүләт вә нигъмәт бар иде. Сүз дәшүче юк...

Бер рәсемгә

Бик матур бит, бакчы бу кызның күзенә, кашына; Мең вә мильюн афәрин бу сурәтең нәкъкашына. Бу озын сачны каян алган икән соң бу кояш? Күр Ходайның кодрәтенә, — бер күзең сал башына. И кояш! ямьсезлегеңнән...