Афзалов Гамиль Гимазетдинович (Гамиль Афзал) – поэт, за сборники "Айлы кичләр", "Борылам да карыйм" в 1977 году был удостоен Госпремии Татарстана им. Г.Тукая.
Заслуженный работник культуры Татарстана, народный поэт Татарской АССР Афзалов Гамиль Гимазетдинович (Гамиль Афзал) родился 23 мая 1921 года в деревне Такталачук Актанышского района Татарской АССР в крестьянской семье. В 1931 году его отца выслали как «кулака» на строительство Магнитогорского металлургического комбината. Гамиль учился в татарской семилетней школе № 35 г. Магнитогорска. В 1937 году поступил в педучилище г. Троицка, но через год по состоянию здоровья оставил учёбу. С 1940 по 1949 годах работал слесарем механического цеха Магнитогорского металлургического комбината и занимался в татарском драматическом кружке, писал стихи. Позднее стал руководителем этого кружка. В 1949 году в связи с ухудшением здоровья ушёл с работы. Несколько месяцев работал комендантом общежития. Затем работал заведующим ткацкого цеха промартели «Большевик». По состоянию здоровья в 1954 году уехал к тёте в Башкортостан. С 1958 года – член Союза писателей СССР. До 1964 года жил в Калтасинском районе в деревнях Шарипово и Заболотское. В 1964 году переехал в г. Альметьевск Татарстана.
Первый сборник его стихов «Кар сулары» («Талая вода») был издан в 1957 году. Гамиль Афзал — автор около сорока книг, напечатанных на татарском, башкирском и русском языках. Писал стихи для детей. За сборник стихов «Айлы кичләр» (1977), за стихи из цикла «Борылам да карыйм» награждён Государственной премией Татарстана им. Г. Тукая. Приобрёл популярность как юморист и сатирик. Умер 20 августа 2003 года в Альметьевске.
Основные издания
Дөнья матур: шигырьләр. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1959. — 175 б. — 5000 д.
Өф-өф итеп: сатира-юмор шигырьләре / кереш сүз авт. С.Хәким. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1968. — 187 б. — 7000 д.
Айлы кичләр: шигырьләр / кереш сүз авт. Н.Юзиев. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1977. — 335 б. — 6000 д.
Кышкы озын кичләрдә: хикәяләр. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1986. — 158 б. — 10500 д.
Шундый-шундый эшләр: юмористик һом сатирик шигырьләр. Казан: Татар. кит. нәшр., 1988. — 223 б. — 10000 д.
Кояшка карап: лирика. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1989. — 272 б. — 5700 д.
Сайланма әсәрләр: лирик һәм юмористик шигырьләр. — Казан: Татар. кит. нәшр.. 1991. — 400 б. — 3000 д.
Август йолдызлары: лирика, юмор-сатира. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1995. — 207 б. — 3000 д.
Гомер кичүләре: шигырьләр. Казан: Рухият, 2000. — 559 б. — 2000 д.
Туган як моңнары: лирика, юмор, сатира. — Казан: Татар. кит. нәшр., 2001. — 287 б. —3000 д.
Сайланма әсәрләр: 3 томда. — Казан: Татар, кит. нәшр., 2004. — 3000 д.
1 т.: лирика, юмор, сатира. — 383 б.
2т.: юмор, сатира, лирика, публицистика. – 335 б.
3 т: юмор, сатира, балалар өчен шигырьләр. — 351 б.
Рәхмәт!: лирика, юмор, сатира / төз.-мөх., кереш сүз авт. Л.Шәех. — Казан: Рухият, 2009. — 288 б. — 1500 д.
Күңелем сезнең белән: лирик, юмористик һам сатирик шигырьләр. — Өфө: Китап, 1995. — 272 б. — 2000 д.
В строю: стихотворения / пер. с татар. — М.: Сов. писатель, 1960. — 107 с. — 2000 экз.
Бессонной ночью: стихи / пер. с татар. А.Кафанова и А.Зайца. — М.: Сов. писатель, 1966. — 68 с. — 10000 экз.
О творчестве
Хәким С. Мин чәчәкләр җыям // С.Хәким. Үз тавышын белән. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1969. — 201-207 б.
Юзиев Н. Ул матурлык эзли дөньядан // Н.Юзиев. Шигърият дөньясы. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1981. — 255-271 б.
Галиуллин Т. Тау астында салкын чишмә // Т.Галиуллин. Илһам чишмәләре, — Казан: Татар. кит. нәшр., 1968. — 145-151 б.
Фәйзуллин Р. Халыкчан шагыйрь // Р.Фәйзуллин. Сайланма әсәрләр. — 4 том. — Казан: Татар кит. нәшр., 1998. — 87-104 б.
Гаташ Р. Гамь һәм моң илчесе//Казан утлары.—2001. —№5. — 9-116.
Шәех Л. Такталачык үз Афзалын көтә // Татарстан яшьләре. — 2001. — 31 май.
Каюмова Д. Гомер кичүләре // Алабуга нуры. — 2003. — 27 авг.
Юныс М. «Үзе китте, җыры калды…» // Татарстан яшьләре. — 2003. — 25 сент.
Садриев Ф. Йөрәге халык күкрәгендә // Мәйдан. — 2004. — №2. — 139-140 б.
Мирза М. Гомерләр кичкәндә//Мәйдан. — 2004. — №4. — 21-26 б.
Шәех Л. Шагыйрь белән соңгы сөйләшү… // Ялкын. — 2004. — № 5. — 20- 21 б.
Хөрмәтуллина Р. Гамил Афзал әсәрләрендә фразеологизмнарның яңартылып кулланылышы // Милли мәдәният. — 2004. — № 5. — 22-24 б.
Шәех Л. Күңелдә моң-сагыш тирбәлә// Шәһри Казан. — 2004.— 12 июнь.
Вәлиуллин Р. Иман булып калды дөреслек // Әлмәт таңнары. — 2004. — 21 авг.
Шәех Л. «Көлеп калды минем зәңгәр моңым…» // Мәдәни җомга. — 2005. — 25 февр.
Дәүләтов З. Соңгы көннәр хатирәсе // Казан утлары. — 2005. — № 7. — 170-171 б.
Шәех Л. Пәйгамбәргә тиң шагыйрь // Ватаным Татарстан. — 2005. — 26 авг.
Шәех Л. Борылып кайтасы килә!.. // Ялкын. — 2006. — № 6. — 10 б.