Иҗат
"Nasıl olmak lâzım, dostum? dersen, Derim ki, cüzdanının ağzını açma sen; Her zaman uyanık ol, kolla o tarafı, bu tarafı, Husûsiyle açık tutmalısın kulağını. (1909) Çevirmen: Dr. Fatma Őzkan (Чыганак/Источник: Abdullah Tukay’in şiirleri. — Çevirmen...
*** Küçük çocuktur o, ne bilsin, bir kuruşa at alır, Tıpkı onun gibi, bizim Şehit, tecvit kitabı yazıp şöhret alır. (1908) Çevirmen: Dr. Fatma Őzkan (Чыганак/Источник: Abdullah Tukay’in şiirleri. — Çevirmen Dr. Fatma Őzkan. —...
*** Aşk şiiri tahta attır, Vakit gazetesine göre, Zararı yok, söyler o, zaman zaman böyle. (1908) Çevirmen: Dr. Fatma Őzkan (Чыганак/Источник: Abdullah Tukay’in şiirleri. — Çevirmen Dr. Fatma Őzkan. — Türk Kültürünü Araştirma Enstitüsü, 1994).
Huzur içinde yat kabrinde, unutmayız seni; Bilmediysek de kadrini, yüceltiriz şimdi seni. Aydınlığa en önce hamle etmenle, yol göstermenle, Kusurlarımıza dostça dikkat çekmenle. Öldü diyorlarsa da, sen büsbütün ölmedin, Şerefli adın kaldı, terk edilmedin, unutulmadın....
Etrafı aydınlatarak, yavaşça tan atıyor; Hüzünlenip kederlenerek, ağır ağır ay batıyor. Birbiri ardınca yok oluyor, gökte yıldızlar sönüyor; Tan yeli hafif hafif esiyor, yapraklar sallanıyor. Örtüsünden sıyrıldı, açıldı, yemyeşil kırlar; Kalktı, yerleri kaplayan kapkara örtü....
Müjdeler size, ey Petersburglular! Size de müjdeler, Netuyorklular! Müjdeler size de, ey Berlin halkı! Size de sevinçler, Londra halkı! Müjdeler size de tilki Japonlar! Müjdeler size, Çinliler ve Finliler! Kalmıyacaksınız ateşe mâruz, ebediyen, Kurtaracak sizi...
Birgün evin kuşları, hayvanları, Sahiplerinin karşısına geldiler tamamı. "Ey sahibimiz, bize rızık veren sahibimiz! Diye sakalını sallayarak konuştu keçi: — Sen de biliyorsun, sana ben süt veririm; Çok yedirirsen, az değil, çok veririm. Sen, doğrusu,...
Körler, fikir yürütemezler, Ok atar gibi ördek veya kaza, Ulaşsın diye, Hazret-i Muhammed’e, Nişan alıp, bir ok attım Hicaz’a. İsabet etmedi, lâkin biraz da, Zarar vermeden, hac, oruç, namaza, Biraz döndükten sonra havada, Gelip saplandı...
İhtiyâcını arz ederek gelirse dilenci kapına, Kötü sözler söyleyip insanlıktan uzak kalma. Senin gibi, o dilenci de Allah’ın kulu, El uzatır, zavallı, yokluktan, açlıktan dolayı. Görme, tek taraflı bu vefasız dünyayı, O, iki yönlüdür, vardır...
Yaz, ne yazarsan yaz, yazdığının var naşiri; Mahsûlün yetiştiyse, ver, hazırdır onun öşürü. Yalnız unutma birgün mezara girer yalnız başın; Hiç kimse olmaz yanında, arkadaşın ve kardeşin. Bütün uzuvların çirkin ve korkunç hâle girer; Düşünen...