Тукай турында галимнәр

Яздан аерып булмый Тукайны!Язда килгән, язда ул янган…Язы, киләчәге барлар ничек китсен,Ничек югала алсын дөньядан?!    Бер уйласаң, Тукай әллә кай заманда яшәгән кебек. Яңа тарихны без революциядән соңгы еллар белән санап йөртергә ияләнгәнгәдер, бәлки. Тукай...

(Ул — мөнбәр тәрәзәбез) Без яшәгән гасырның башыннан ахырына кадәр (алга таба да, бу хәл, һичшиксез, шулай дәвам итәчәк) халык Тукайны олылый, бөекли, инде әллә ничә буын аңа иман китереп, күңелен түгә. Ни өчен? Хикмәт...

Безнең халык тормышында Ислам дине белән матур әдәбият элек-электән аерылгысыз рәвештә иҗтиһат кылган. «Язучылар — Исламга көч-куәт… Язучылар — диндә ныклыкка сәбәп, — дип искәрткән Габдулла Тукай. — Болар бит Исламга терәк, безгә боларга таянырга...

Орыс коѓамында XIX гасырдың екiншi жартысында пайда болѓан еуразиялыі идеясы көптеген ұлттар мен ұлыстардың мекенiне айналѓан Еуразия континентiнiң озыі ойлы адамдарының жүрегiне жол тапты. Осындай озыі ойлы тұлѓалардың алдынѓы катарында іазаі халіының ұлы аіыны Абай...

Ѓабдолла Тоіай, татар халіы әдебиетiнде ѓана емес, бүкiл адамзат әдебиет элемiндегi бiртуар феномендiк тұлѓа. Сондыітан болса керек, аіынның туѓанына жүз жыл толуына орай ЮНЕСКО 1986 жылын Тоіай жылы деп, хабарлауы және бүкiләлемдiк деңгейде атап өтудi...

Тегiнде әрбiр ұлттың тасын өрге сүйрейтiн, өз халіының арман, маісатын кас үлектен туѓан іатептi іара нардай аріалап, таң шолпандай арайлана жаріырап, болашак үшiн күресетiн азаматтары болады. Осындай өз дәуiрiнiң бiрегей перзенттерiнiң бiрi, өртенге өскен өлең...

  Мөхтәрәм Тукаебызның иҗаты буыннарга мирас булып, калебләремезне тетрәндергеч афәт, каршылыклы замана еллары аша безгә дә килеп җитте. Бүген җир йөзендә яшәгән әһле ислам вә башка диндә торган Раббымызның һәр бәндәсе Тукайга үзенең итагате илән...

I бүлек Тукай һәм XX йөз башы татар шигърияте Кереш Милли мираска мөнәсәбәтнең үзгәрүе нәтиҗәсендә халыкның үз үткәне, мәдәни байлыгы белән кызыксынуы арту, моңа кадәр күләгәдә калып, күренми яткан әдәби катламнарның ачылуы әдәбият тарихына, тикшерелми...

Шулай килеп чыкты ки, миңа татар ошагыйре Сибгат Хәкимнең (1911-1986) иң соңгы фоторәсемен ясарга туры килде…Берничә ел рәттән Татарстан буенча оештырылган фотоконкурсларда җиңеп чыккач, миндә Сибгат аганы фотога төшерү теләге туды. Бу турыда аның үзе...

1950 елда мин Сибгат Хәким кебек мәшһүр шагыйрьләр укып чыккан Казан дәүләт педагогия институтына укырга кердем. Шунда ук әдәбият казанында кайный башладым. Әнгам Атнабаев, Гөлшат Зәйнашевалардан соң сүнеп калган әдәби иҗат түгәрәген тергездек. Үзәгендә Барлас...