Тукай ТӨРЕКчә

Aristokrat parazitler, kalın kursaklı, küçük başlılar, Yiye y iye obur olurlar, ne acayip, vah vah! Herbiri validir ama, geğirirler gınl gürül, Karnı doyunca, boğazını temizler, tükürür; yağ yağ! Çıkıp içini boşaltır, sonra uzanıp yatar, Günü...

Dolmuş şehir çayhanesi, Çayhanesi, meyhanesi, Hepsi zengin Tatar çocuğu, Ben ağlamayayım, kim ağlasın? Elde bilardo ve kâğıtlar, İçer bira, içer içki: Bitirmek kolay baba malını, Ben ağlamayayım, kim ağlasın? Pek kötüdür, eş dostları, Ellerinde sigaraları,...

Siz ey sarıklılar, bizi şimdiye kadar ettiniz, iğfal, Tahsili ve talîmi baştan başa ettiniz ihmâl. Asırlar geçti, hastalığa üfürmekle, tükürmekle; Yazdınız yalan duaları veya açtınız siz f al. Bize gösterdiniz himmet, koşarak yemeğe, Sarılınca büsbütün...

Dertli mesul tutulur mu, müptelâyım, neyleyim? Cismimle, canımla ben belâyım, neyleyim? Neyleyim, aslım, esâsım dertle kurulmuş, Ta ezelden, dertle, şevkle yaratılmışım, neyleyim? Tann aşkına şehâdet etseler, Kerbelâ’da, Ben şehidim, muhabbette, belâdayım, neyleyim? Neyleyim, sarmış benim...

Vardı bizde Safi adlı bir kişi, Pek yavaş, bîçâre, saf bir kişi. Deri satıp, yün alarak geçinirdi; Bütün işi bu idi, yoktu insan ile işi. Kavgası yok, dövüşü, dalaşması yok. Darılmaz, dayak atsa bile birisi....

Milletin fikirlerini tertip edenler sizsiniz, Çaresiz dertlere deva terkip edenler sizsiniz. Sizsiniz, yazıya, yazara gayret veren, Yazmaya teşvik eden, tergip edenler, sizsiniz. Sizsiniz bütün hayâtınızı millete tahsis eden, Gaflet yolundan bizi kurtaranlar, sizsiniz. Kendi güzelliğinden...

Nazîrsiz şâir oldun, aferin Puşkin Aleksandr, Benim de derdim, şevkim senin derdinle yeksandır. Senin şiirlerinle, bence, ağaç ve taş da raks etmiştir, Ağacı raks ettirmemek şâir olan insan için noksandır. Nasıl raks etmesin, şiiri güneş...

Milleti mahvedenin, şeyh olduğunu, bilmedim; O şeyhlerin millete düşman olduğunu bilmedim. Milleti ihdâm eden, îdâm eden onlar imiş.. Onları inkâr edenlerin şanlı olduğunu, bilmedim. Onları yok etmek için gönülden çalışanın, Milleti yükseltmeye çalışıyor olduğunu, bilmedim....

Canını feda eden bir dilenciyim, aşkına pervaneyim; Gel güzel, göster yüzünü, yanayım, gel, yanayım. Ey Allah ‘im, akıl ver ki, hapse mahpus olmayayım; Bu kızın aşkıyla ben, dîvâneyim, dîvâneyim. Ey güzel, gel karşıma, gül, tebessüm...

Yazınız fikrinizi, fikri fikre bağlayınız, Fikr ederek hâlimizi, "Fikr"e yazıp ağlayınız. Fikrinize yol veririz, dere ederiz, "Fikr"e biz, "Mecmûâ-yı efkâr" adını vermiş idik "Fikr"e biz. Fikrinizi sığdırır, geniş meydanlara "Fikrnimiz, Millete, her fikre, tefekküre açık...