Тукай ТӨРЕКчә
Fabrikayla, ateşle, dumanla kaynar Kazan; Bozup sağlığını işçilerin, sağlıklı olanlarım seçer Kazan. (1913) Çevirmen: Dr. Fatma Őzkan (Чыганак/Источник: Abdullah Tukay’in şiirleri. — Çevirmen Dr. Fatma Őzkan. — Türk Kültürünü Araştirma Enstitüsü, 1994).
Hezreti Puşkin ve Lermontov olsaydı eğer güneş, Ay gibi nuru onlardan ederdi iktibas, bu baş. Olmaz, Puşkin şiirinde hiç hâinâne öz, Elham da okusa o, ürürsün sen yine ederek söz. Çeneni it kapatamaz, yine ele...
Ey yazar, neye vermiş gözyaşını, ululuk! Ey ressam, kime vermiş, saf ve hakîkî söz, ululuk! Dön hele buraya, vatana, dön hele, sararma! Bakışlarından girecek yer bulmasın, kir ve riyâ! Altı yılda değişip gilti, lügat ve...
Yaz yazı, ancak özenme hiç, şöhrete sen; Pek sarınma, hemen yırtılacak, çula sen. Kazanamazsam şöhret, hissedemezler deme gönlündekini, Büyük pencere var, diye düşün, dünyaya açılan göğsünde. (1913) Çevirmen: Dr. Fatma Őzkan (Чыганак/Источник: Abdullah Tukay’in şiirleri....
Gücümü ben, kara günlere saklamadım, Günlerimin hiçbirini, ak saymadım. Çıktı yoluma engel, köpekler gibi çoğaldı düşmanım, Çünkü, zâlimlere, güçlülere dalkavukluk etmedim. Alınmadı öç, bitti güç, kırıldı kılıç, bu oldu işim: Kirlenerek tükendim ama, dünyayı temizleyemedim....
1 Kardan ak, sütten beyaz, aktan ak, Pâdişâh açtı, "manifesto" adlı kanat. Toplanır halk, o kanadın altına, Üç yüzüncü yılı doldu Romanov soyunun. 2 Kuzeyden her göründüğünde ak bulut, Ümitlerle bekledik, sevinerek, Dedik...
Yaşamak için yemek yemeli, Yemek yemek için yaşamamalı. (1913) Çevirmen: Dr. Fatma Őzkan (Чыганак/Источник: Abdullah Tukay’in şiirleri. — Çevirmen Dr. Fatma Őzkan. — Türk Kültürünü Araştirma Enstitüsü, 1994).
Büyük mutluluktur insana, hergün, her ân, iyileşmek; İyileşmek değil, olsa olsa, "iyiyim!" diye dem vurmak. (1913) Çevirmen: Dr. Fatma Őzkan (Чыганак/Источник: Abdullah Tukay’in şiirleri. — Çevirmen Dr. Fatma Őzkan. — Türk Kültürünü Araştirma Enstitüsü, 1994).
Dünya senin bakışlarınla göründü, ebedî gece, Gittin, arayıp sen onu aydınlatmağa, ideâl ateşiyle. Gayret ettin, durup dinlenmeden yürüdün, bu yolda sen, Azimle ileri gittin, bakmadan sağa sola, sen. Ben hâlâ şaşkınım, anlayamadım, ne olduğunu, Neden...
Gün doğar. Her gün hikmet ve mânâdan uzak iş görürüm. Gözümü kırpamam gece boyunca, uyuyunca da korkulu rüya görürüm. Yok yanımda gerçek dost, olsa da onu yabancı görürüm. Bilmem araştırmayı, ancak yüzlerde maske görürüm. Bitti...