Тукай әдәбиятта

Ничә күрмим төнге суны — Төнге сулар гел борчулы… Аларда бит көн буена Кем балыкта, кем коена, Кем ял итә, кем туена. Ничә төшмим — төнге сулар Ярга тиеп авыр сулар… Телем-телем йортлар сына, Телем-телем...

Еллар күк авыр булсаң да, Толлар күк сабыр икәнсең; Туган халкым имән булса, Син аңа тамыр икәнсең. Йөрәгемдә саклап кайткан идем, Казанга, дип, кайткач сөйләрмен: Уралдагы урманнарда, Тукай, Тындырмады синең «Шүрәле»ң. Якын яшәгәндә тоймыйсың шул,...

«Озак баралмассың, озатырлар! Изге затка — зират. Ят, йокла», — Кат-кат кабатлады «ят яраткан». Төртеп екты аннан ястыкка. Өлешенә тигән көмеше, дип Кешнәп куйды шулчак тук мәйдан, Һәр шигыре, һәрбер сүзе өчен Түләү таләп итте...

Һәркем шигырь яза… Һәм Тукайга Мөрәҗәгать итә чор аша. Һәр кешенең үз Тукае! Мин дә Үз Тукаем белән очрашам. Ят итмидер. Килә. Ләйсән булып Тәрәзәмә минем сибелә. Таң йолдызы булып кайчагында Күзен сала бүлмәм төбенә....

Һәр милләтнең була йолдызлары, Һәр милләтнең була зурлары, Һәр милләтнең була халкын сөйгән Каһарманнары, батыр уллары. Тукай да бит безнең якты йолдыз, Тукай да бит безнең улыбыз. Караңгыда якты нурын чәчкән Абдулла да безнең зурыбыз....

Тарих сәхифәләре ничә онытылмас исемнәре белән тулгандыр, Кыска вакыт гомере белән болардан бере дә Габдулла Тукайдыр. Ул туксан елдыр күңелләрдә яшәгән, янә яшәячәктер, Халкының кояшы, нуры, мәңгелек символы һәм баш таҗыдыр. Мәмләкәт мәхәббәте, бәйсезлекне ишетү...

Әнә офык аша балкып тора Якты йолдыз — илнең бизәге. Карап аңа күңел моңга тула, Җыламыйча йөрәк түзәме? Ил йолдызы диеп без таныйбыз Сине, бөек шагыйрь, бу көндә. Сызган юлларыннан һәм карыйбыз Син торасың илнең...

Кич белән беркөн Ватанга Мин дә киттем уйланып. Ник Тукай ямьле Казанга Юлда барган моңланып? Мин шулай да юнәлсәм Туп-туры илгә карап, Һич Тукайсыз ямь табалмыйм, Сүзләрен алам талап. Иң бөек халык шагыйре, Кайда ул...

Әй, татар, күрәмсең, Моңлы карыйдыр күзләре. Әй, татар, беләмсең, Бу шагыйрь — ил корбаны. Илле яшь тулды аңар, Картаймый аның җырлары. Ялтырап анда ятадыр Халкыбызның моңнары. Аңлата алмабыз халкыбызның Аһларын, моң-зарларын. Җырлый алмам мин аларның...

Безгә калдырдың, шагыйрь, син мәгънәви бетмәс азык, Якты нур кебек мәңге сүнмәс җанлы шигырьләр язып. Халкыбызның тормышында күп җитешсезлек табып, Юк, алай түгел, болай, дип, якты юллар күргәзеп. Милләтнең тәмам сүнеп барган вакытта пыр тузып,...