Тукайга багышланган шигырьләр

* * * Ак күгәрченне … алдылар, козгын биреп… Г. Тукай. Якты еллары да булгандыр бит?!. Бөек халкымның үткән чорларыннан йөрәкләргә Кара тамга булып «Кара урман» калган, «Кара урман»? Кара еллар аша саркып чыга, Үз...

Төн уртасы. Ишек шакый берәү. Апрельнең соңгы көннәре. Юкса күптән юк иде лә безгә Тукай әфәнденең килгәне. Ишек ачтым. Бергә каһвә эчтек. Төне буе шигырь сөйләде. Ул киткәндә бер үкенеч булып Җирдә калган икән сөйгәне....

Төтен булган җирдә Ялкыны да, шаукымы да. Томан кунган мәлдә Туңганы да, уңганы да. Дәүләт булган җирдә Бурычы да, ясагы да. Халкым аңы гына – Мамык ятагында. Рәхәт изрәп йоклау Татар ястыгында, Мин дә оеганмын...

Клячкинда бала табу йорты… Ник шулкадәр әле моңайдым? Сабыйларның тавыш бирүләре Кайтавазы сыман Тукайның. Даһи затны югалтуы авыр, Йөз елга бер туа торгандыр. Тукай үлгән йортта бала елый: Яңа Тукай бәлки тугандыр. Җыр да шулай...

Бүгенгебез Илаһ саз, син тоташ моңнан гыйбарәт, Нинди көчләр кылларыңда, Тәңреме, әйт?! …Сезнең шул саз да уятмый — таш җаннар.. Шундый без бүген, әй, Тукай, Дәрдемәнд! Үзгәрмәгән Тукай да сәяхәт иткән… җай булган. Әстерхан, Уфада...

Халкың уяна… Сиңа соң ул каян иңгән йокы? Шагыйрь, тор, кабрең янында кем әнә Коръән укый?! Исемен мактаган китабы — чын Кәләмулла кулда; Күз салмый аңа — яттан ла ялкынлы сүрә укый! «Васыят»еңне дәфенендә яңгыратты...

Бар яраткан шигырь юлым! — күптәннән кабатлап йөрим: Күңелемә якты, җылы булып китә аннан минем. Язмышка мең-мең рәхмәтләр безне очраштырган өчен: Өр-яңа гомер башланды — тылсым дөньясына кердем. Сез юл күрсәттегез миңа: күңелемдә Кояш хәзер,...

Зәйтүнә ханым! Сезгә бу — сезгә, Зәйтүнә ханым. Гасыр ахырыннан хат барсын — тагын мәдхия яздым. Тукайга сез биргән илһам чаткысы төште безгә — Кабындым, сезне яд итеп, ихластан уйный сазым! Гүзәллеккә табынмаган — кайчан,...

Мин Сезгә шундый теләкләр телимен: Язарга теләгән барлык шигырь юлларыгыз Үзләреннән үзләре язылсыннар — Яңгырасын җиһанга җырларыгыз… Тик изгелектән яралсын ул җырлар, Пакьлектән: иманыгыз — уйларыгыз… Иң караңгы вакытыгызда да ташламаса иде Туганнан алып, Сезне...

Яшь иде: утыз җиденче Елларда әле бары Илле бер яшьтә генә ил Каршылар иде аны… 1949  (Чыганак: Хәсән Туфан. Гүзәл гамь: Моңарчы басылмаган шигырьләре. – Казан: Татар. кит. нәшр., 1990. – 303 б.)