Тукай фәне
Татар халкының сөекле шагыйре Г.Тукай образы ничә буын шагыйрьләрен, язучыларын иҗатка рухландырып, рухи көч биреп килде. Аның иҗатын һәм тормыш юлын чагылдырган аерым әсәрләр, хезмәтләр, истәлекләр булса да, Ә.Фәйзигә кадәр Тукай образын әдәбиятның күптөрле жанрларында...
Габдулла Тукайның шәхес буларак формалашып, шагыйрь буларак өлгереп җитүе татар вакытлы матбугатының күтәрелеш елларына, хөррият хакындагы фикернең чәчәк ату чорына туры килә. Бер яктан, шагыйрьне тарих формалаштырса, икенче яктан, шагыйрь халкыбызның тарихына, аның фикер эшчәнлегенә...
Күпләргә мәгълүм, Г.Тукай псевдонимнарны татар әдәбияты классикларыннан кайсысына караганда да ешрак кулланган. Әмма бүгенгәчә аларның тулы исемлеге төзелмәгән. Шунлыктан халык шагыйре нинди һәм ничә псевдоним белән эш иткән соң дигән сорауга төгәл җавап биреп булмый....
«Ил» газетасы 1913 елның 22 октябрендә Петербургта басыла башлый. «Йорт-җир файдасын күзәтүче гәзитә» рәвешендә чыга башласа да ул тиз арада халыкның иҗтимагый-социаль тормышын, татар милләтенең яшәешен, матбугат, мәктәп, әдәбият, сәнгать тормышын, әдәби мирас мәсьәләләрен шактый...
Шәркый Төркестанда яшәгән кайбер татар кешеләренең каләм өлкәсендәге активлыгы, һичшиксез, уйгырлар арасында үзләренең туган әдәбиятларын пропагандалауга хезмәт иткән. Тукай шикелле шагыйрьләрнең киң танылуы, үз нәүбәтендә татарча язарга омтылган авторларга, югарыдагы мисаллардан күренгәнчә, уйгыр матбугатына сукмак...
Бүгенге цивилизация — сүзлекләр цивилизациясе ул. Алан Рэй, француз лингвисты 2009 елда «Мәгариф» нәшрияты «Габдулла Тукай. Шигърият теле» дип исемләнгән сүзлек бастырып чыгарды. Басма ике китаптан тора, тулаем күләме 95 табаклар чамасы (1030 бит),...
Татар халык шагыйре Габдулла Тукай үзенең табигый сәләте, сихри моңы һәм әсәрләрендәге җанлы сөйләмнең эчке яңгырашы белән кеше күңеленең иң нечкә кылларын тибрәтүче һәм хәрәкәткә китерүче бөек шәхесләрнең берсе иде. Ул татар халкы тарихының иҗтимагый-сәяси...
Габдулла Тукай фотосурәткә төшәргә атлыгып тормаса да, аннан ундүрт-унбиш фото тарихка калган. Анда да үз теләге белән түгел, дуслары үгетләгәнгә, иптәшләре хөрмәтенә төшкән. Моңа, мөселман кешесенә сурәткә төшәргә ярамый, дигән бер тыю сәбәпче булса, икенчедән,...
Егерменче елларда вакытлы матбугатта Габдулла Тукайның балалар өчен язган әкият-шигырьләре «Шүрәле», «Су анасы» кебек әсәрләренә тәнкыйть сүзе белән кагылып узучылар булгалаган иде. Янәсе, дөньяда булмаган Шүрәлене, Су анасын тере итеп күрсәтү ялган. Имеш, бу —...
Татар әдәбиятын мәктәптә укыту программа, дәреслек-хрестоматияләрендә Г.Тукайның тормыш юлын һәм иҗатын өйрәнүгә сәгатьләр күп бирелә. Аның әдәби мирасына игътибар, зур урын бирелү, шөбһәсез, дөрес. Монда бәхәсләшеп торырга бернинди нигез юк. Үзгәртеп коруларга кадәр укучыларга аның...