Тукай әдәбиятта

* * * Әлмәттә Габдулла Тукай һәйкәле ачылу уңае белән   Тукай исән. Җыры күңелләрдә, Яшәсәк тә үзен күрмичә. Тукай килә моңлы сазын уйнап, Шагыйрьләргә тынгы бирмичә. Газраилләр юкка сөенгәннәр,Карап шагыйрь яткан табутка, —Аерылгысыз,тоташ бер...

БүгенҮз яктысы белән Балкый Татарстан, Миллион күңел нуры тоташты — Шушы юлдан Тукай атлап килә, Муса килә. Һади Такташны Күрәм юлда — Күңел күтәрелде, Иркенәйде сулыш юлларым… Хәтеремдә кайтып үткәнемә, Көрәш белән узган елларның Һәркайсына...

Троицк шәһәре Уй елгасы буенда, Тукай анда 1912 елда булган. Буын арты Буыннарны Танып килә, Уй елгасы Гасырлардан Агып килә. Кемнәр аңа Керә алган Бары тездән, Кемнәр аның Чоңгылларын Иңләп йөзгән.   Уйга чумып Тукай үтә...

Ул ятим дә, ул мескен дә диепСөйләнелгән элек-электән, Күз алдына аны боек итеп Китерергә күпләр күнеккән. Әйтерсең лә Тукай бар гомерен Арка туңып кына яшәгән? Ләхәүләсен укытып Ишмиләрнең Яшен булып шагыйрь яшьнәгән! Әйткән сүзе —...

Тормышыңда бәйрәмнәр аз булган — Тартыш белән тулган көннәрең. Шуңа, ахры, искә алынмыйча Үткән синең туган көннәрең… Бәйрәмнәрең алда икән әле, Кара, шагыйрь, бүген текәлеп — Халкың килде сиңа, мәхәббәтен Ал чәчәкләр белән күтәреп. Син...

…Дидем: «Кардәш, бу көй нинди көй?»Г. Тукай   Таныш бу моң, бишектән үк таныш, Көен тоям, сүзен төшенмим. Кем моңлана икән бу кадәрле, Кайда җырлый, нинди кеше, дим? Әле Заһит абый скрипкасын, Әле Илһам тавышын...