Тукай сәнгатьтә
Илебез өстен караңгылык баскан чакта, Тираннарның җәбере чиктән ашкан чакта, Кечле халык, зур халыкның йөрәгендә Аһ-зар, ләгънәт дәрья булып ташкан чакта, — Күкрәк киереп арабыздан калыктың син, — Таң йолдызы — Чулпан төсле балкыдың син,...
Карап калды чыршыларныңШаулап торганы. Бәс белән карга төренгән Кырлай урманы. Чылдыр-чылдыр, чылдыр-чылдыр…Яңгырый дала.Кала басу, кала ындыр,Туган як кала. Кырпак кырау бар дөньяны Агарткан иртә. Бәдри агай Габдулланы Калага илтә. Ак томаннар күтәрелә Үзәннәр буйлап. Сабый...
Карап калды чыршыларның Шаулап торганы. Бәс белән карга төренгән Кырлай урманы. Чылдыр-чылдыр, чылдыр-чылдыр… Яңгырый дала. Кала басу, кала ындыр, Туган як кала. Кырпак кырау бар дөньяны Агарткан иртә. Бәдри агай Габдулланы Калага илтә. Ак томаннар...
…Ял иткәндә, ятып укыйм кичтән сине, Тору белән алып укыйм иртән сине. Ак кәгазьдәй намусыма судья итеп, Гомер буе йөрәгемдә йөртәм сине. Тукай — остаз, Тукай — шагыйрь, Тукай — ага, Кызыл гөлләр башын игән...
…Ял иткәндә,ятып укыйм кичтән сине,Тору белән алып укыйм иртән сине.Ак кәгазьдәй намусыма судья итеп,Гомер буе йөрәгемдә йөртәм сине. Тукай — остаз, Тукай — шагыйрь, Тукай — ага, Кызыл гөлләр башын игән сиңа таба: Идел суы,...
Илдә туган ил улы син, илдә яндың нур булып, Ил күгендә яз идең син, илде калдың җыр булып. Илне яклап яуга чыктың, ил иңендә изге син, — Җанлы иттең, аңлы иттең, данлы иттең безне син....
Илдә туган ил улы син, илдә яндыңнур булып,Ил күгендә яз идең син, илде калдыңҗыр булып. Илне яклап яуга чыктың, ил иңендәизге син, — Җанлы иттең, аңлы иттең, данлы иттеңбезне син. Ил йөзендә күз идең син,...
Әй Тукай, ил һәм гасырда ялкының янган Тукай; Ай-кояштан, хөррияттән яктылык алган Тукай! Шигъриятең турылардан турырак бер юл табып, Караңгы төн караңгысын яшендәй ярган Тукай! Булып әнкәң — иркен Ватан, ...
Әй Тукай, ил һәм гасырда ялкының янган Тукай;Ай-кояштан, хөррияттән яктылык алган Тукай! Шигъриятең турылардан турырак бер юл табып, Караңгы төн караңгысын яшендәй ярган Тукай! Булып әнкәң — иркен Ватан, бәхеткә хаклы Ватан, — Шунда...
(Һәйкәлгә карап) Торасың син шәһәр уртасында, Кояш нурларына коенып; Шигыреңнең гүя яртысында Иреннәрең тора тыелып. Әйтер сүзең гүя тел очыңда, Ләкин бераз каушап калгансың, — Таныш түгел яңа тормыш шавына Күңелеңне ихлас салгансың. Сиңа...