Тукай КАЗАХча
Әллу — бәллу етер бұл, Бұхараѓа кетер бұл, Бұхарадан іайтіан соң Молла болып жетер бұл. Жасыл шапан киiнiп, Аппаі сәлде орарсың, Ұстабике керек деп, Бiр бай іызын сұрарсың. Сөзге келмей бередi, Іұдаѓилар келедi, «Көп жасасын...
(Іыстыгүнгi тойда) Есiк бауы бiр алтын, Бiздiң апай мың алтын, Жылынам десең бер алтын, Жездей, дала тым саліын. Сараң болар күн емес, Сөздi терiс ұіпаңыз. Аіша бермей кiрмейсiз, Тоіта, жездей, тоітаңыз. Іалыңдыѓым дегенiң Іайыныңның апасы....
Тұрасың дүниеде кiсi алдасаң, Жолына жаісы адамның түсе алмасаң. Сайтандай өз арыңнан өзiң безiп, Өзiң алдап, өзгеге алданбасаң. Арыңнан, өз нәпсiңдi кемсiнбесең, Жарлы мен кедейлердi менсiнбесең, Тек іана іүлңыныңның ңамын ойла, Әйтпеее, адал тамаі, жейсiң...
Жектiрдiм пар ат, Іазанѓа тұп-тура кеттiм іарап, Ойнаітап аттар, делбенi іаѓып, кучер де отыр іамшымен сабап. Күн кеш едi. Нұрын шашып, еркелеп іана ай баліыды. Сылдырлап жапыраі, теңселiп аѓаш, соіты аіырын жел саліыны. Болды жым-жырт....
Іара іас, мөлдiр көздi сұлуменен, Кездесiп кей уаіытта отырам мен. Көргенiн, бiлгендерiн сөйлейдi іыз, Жымиып әлденеге іаѓып елең. Көзiнен мен көзiмдi аудармаймын, Сол іызга бiр іадалып іалѓандаймын. Тыңдаймын, не айтса да «дұрыс» деймiн, Бiр...
Уа, тәңiрiм! Алтынды ал, жер бетiнен алшы, сен. Iзгi жердi күйдiретiн бұл өртiңдi алшы, сен. Бұл дүниеде орын іалсын перiштеге, іұстарѓа, Жансын алтын дозаѓыңа, сен жеңбейтiн күш бар ма? Сап-сары боп шайтан алтын дозаѓыңа жанса...
Айрылып кетсем де өмiр таңында мен, Сүйiп келдiм Іазан арты! (1) таѓы да мен. Тартады менi өзiне орман, далаң, Сенi көрмей тұрѓан соң, көңiлiм де алаң: Өссем де сенде паіыр, жетiм болып, Көрсем де кемшiлiктi...
Жан-жаѓым тар болса да жырлаймын, мен, Тек іана татармын деп тұрмаймын, мен. Кеудемдi керемiн де іарсы тұрам Атса да оі сiрә мойын сұнбаймын мен. Бұрылман оңѓа, солѓа басам алѓа, Кездессе жолда бөгет аударам да —...
Бидайы жоі диiрмен айналѓандай, Әуре болма, бейнең жоі аіынѓа сай. Ойласаң алуан өнер толып жатыр, Онан да шабатаңды (1) киген маіұл. Талпынба өз іолыңнан келмеген соң, Іарѓаѓа бұлбұл үнiн бермеген соң. Тұрмашы іатарына аіындардың, Іонбашы...
1 Көп жаттыі бiз Медресiде. Түсiнбедiк Бiр нәрсе де. Іозѓалмадыі, Тас түссе де, Борандата, Жел ессе де. 2 Перде іұрдыі, Күн сәулесi Нұрын шашып Жiберсе де. Іарсы тұрдыі Іудыі оны Жаісылыітан Не болса да. 3...