Мәхбүс
(Пушкиннән) Утырам мин тимер читлек эчендә, Каты кайгы, ачы хәсрәт эчемдә, Караңгыда, каты җирдә, юештә, Һаман бер төсле җирдә, бер рәвештә. Күренде бервакытта бер яңа эш: Ирек-иркендә үскән яшь каракош Тәрәзәм алдына килде дә кунды,...
Иҗат
Abdullah Tukay Sen olmasan!
Ey güzel! Yanmazdım, sen yakıcı olmasaydın; Damlamazdı yere yaşlar, sen damlatıcı olmasaydın! Bir ânda bırakırdım, bu dumanlı kederleri, Sen beni miskinleştirip kederlendirici olmasaydın! Dalga dalga olmazdı, bulanmazdı aşkın denizi, Şiddetli fırtına gibi sen bulandırıcı olmasaydın!...
Abdullah Tukay Hөrriyete
Eşitlik mumunu yak, adalet nuruna karşı, Bizi nurunla nûrlandir, kurtar gecenin karanlığından. Bizi kul eyle, hakîkî mabudumuz olan Tanrı’ya ancak, Yardım istedik çünkü, şimdiye kadar hep başkasından. Baş eğdik, sağır olduk, üniforma giyen her puta,...
Abdullah Tukay Medreseden çıkan talebeler ne derler?
Çok yattık biz, Medresede, Anlamadık Hiçbirşey de; Silkinmedik, Taş gibiyiz, Kuvvetlice Yel vursa da. Çarşaf çektik. Güneş bize Işık saçıp Gönderse de; Karşı durduk, Kovduk, bize Aydınlıktan Ne gelirse. Yorgan örterek, Uyuyup yattık, Uyanmadık, Tan...
Матбага берлә уйнаган бер байга
Булды кондыз, аслы үзгәрде диеп мин күрсәм үз, — Хәзрәтеңне белмәдем! — Дуңгыз икәнсең син һәнүз! Матбага алгач, сине инсане галидер дисәм, — Кайда галилек сиңа, хали икәнсең син һәнүз! Тугъры юлны тапты бу, тәүфикъ...
Китмибез!
Кара йөзләр безне булмас эшкә тәклиф иттеләр: — Сезгә монда юк ирек, солтан җиренә кит! — диләр. Китмибез без, безгә анда мондагыдан эш кыен: Мондагы ун урнына ул җирдә унбиш шпион. Мондагы төслүктер анда һәм...
Безне урынсыз яманлыйлар
Сәдакать бездә юкмыш; булмаса, ялганымыз бардыр; Нифакъ выставкасында күп медаль алганымыз бардыр. Нәзафәткә ригайәт юк имеш бездә, — нә бөһтандыр! Аның чөн йорт саен безнең берәр комганымыз бардыр. Тагын бездә гыйлем әһле — зыялылар да...
Туган җиремә
Айрылып китсәм дә синнән гомремең таңында мин, И Казан арты! Сиңа кайттым сөеп тагын да мин. Ул таныш кырлар, болыннар тартты әүвәл хиссеми; Тарта торгач куймады, кайтарды ахыр җисмеми. Кысса да синдә фәкыйрьлекләр, ятимлекләр мине,...
Авыл хатынының бала тирбәткәндә өмидләре
Әллә-бәлли итәр бу, Бохарага китәр бу; Бохарадан кайткачтан, Мулла булып җитәр бу. Яшел чапан кияр бу, Ап-ак чалма чорнар бу; Остабикә кирәк дип, Бер бай кызын сорар бу. Сүз дәйтмичә бирерләр; Кодачалар килерләр: «Күп яшәсен...
…га («И матур! иренмәче…»)
(Лермонтовтан икътибас) И матур! Иренмәче, еш-еш кына көзгегә бак! Күр йөзеңне: нинди нурлы, нинди алсу, нинди ак! Ул күзең йолдызлыгын һәм ул кашың кыйгачлыгын, Ул авызның никадәр үпсәң дә туелмаслыгын Күр дә: бу шагыйрь...