Тукай әдәбиятта

 (Г.Тукайга ияреп)   Кайберәүләр безне булмас эшкә Тәклиф иттеләр*: — Ирек даулап йөрмәгез сез, Үзе килер, көт! — диләр. Көтмибез без, көтә-көтә Узды җитмеш ел гомер, Кәҗә артыннан печәннең Йөргәне юктыр гомер. Нәкъ Союздагы төслүктер...

(Г.Тукайга ияреп) Алар безне тагын булмас эшкә Тәклиф иттеләр: – Менә сиңа яңа паспорт, Россиянин, тот! — диләр. Тотмыйбыз без, сез татарның Милләтенә тигәнсез: Бу бит нәкъ Явыз Иванча — Чукындыру дигән сүз. Милләтсез, телсез...

Без (Пәйгамбәргә) шигырь өйрәтмәдек. (Шигырь чыгару) аңа килешми дә… Коръән, «Йасин» сүрәсе, 69 нчы аять* Күрмисеңмени, алар ни кылганнарын белмичә, болыннар буйлап йөри… тормышка ашмас хыялый сүзләр сөйли. Бары тик… Аллаһны онытмаганнары һәм гаделсезлек кылганнардан...

Тукай җитми. Р. Миңнуллин. («Мәдәният дөньясында» тапшыруы) Тукай җитә, Тукай безнең белән. Әче итеп көлә беләм, Йомшак итеп көлә беләм, Өзелеп-өзелеп елый беләм, Моңлы итеп җырлый беләм, Сагына беләм, көтә беләм, Авырлыкка түзә беләм. Сөя...

Аксак Тимер — бөек, үзе әмир генә! Ә Туктамыш ни дисәң дә — Туктамыш хан! Мин дә шагыйрь… ни гомерләр китә алмыйм Һаман да шул «Тукай» дигән тукталыштан. Мәгълүмдер ки, мин әмир дә, хан да...

Дүрт йөз ел мүкәләп йөргән Милләтем китте тәпи… Бер бала дәшә: әтием! Әтием, әти, әти… Нәкъ бүген менә Тукайҗан Дөньяга килгән айда, Яңа бистә зиратыннан Кайтабыз трамвайда. Минем дә дәшәсем килә: Әтием! Әти-әти! Милләтем минем...

Гомер уза, дибез — Ник узмасын? Ул мөстәкыйль. Шуңа уза ул. Безнең кебек коллар уза алмый, Киләчәккә безне сыза ул. Вакыт ашый. Тик алдына аның Куелмаган кәгазь: «Әйе», «Юк». Үзебезне ашап китмәсен, дип Вакыттан да...

Язган җырым Туган нигеземә кайтып сүз сорады… Туган өйдә Идән ярыгыннан төшкән Инә булып ялтырады. Күкрәк терәп икмәк кисте, Сынык чалгыдан ясалган пәке сыман; Тигезләмәк булды дөнья җаһилләрен Ярып төшеп яманлыкның уртасыннан. Дөнья гиздем… Бөекләрнең...

                      I Кайтып кына кергән иде әле — Егерме биш еллар элгәре, Инде менә тагын ятим калды Аккош күлендәге гөлләре. Болай да бит инде күпне күргән Ул гөлләрнең моңсу күзләре; Алар бүген төнлә, күз йоммыйча,...

Кузгалырга вакыт! Хыял башка, тормыш башка Ашка Ашаган күк ачы катык катып. «Кара — кара инде, ә ак ак инде» дип, Чиге күренмәгән гәпләр сатып, Күп пыскыттык затлы тәмәкене, Бу илаһи җиргә кырын ятып —...