Тукай турында замандашлары

Минем элекке ирем Кәбир — Габдулланың әнисе Мәмдүдә абыстай белән бертуган, тик ана гына башка… Габдулла аны «абый» дип йөри иде. Габдулла Казанда торганда, ул һәрвакыт аның янына барып йөри иде. Мин Кәбиргә 1909 нчы...

Тукай Әстерханга килгәндә, Сәгыйть Рәмиев минем абыем Даут Мөхәммәдевләрдә тора иде.Даут абый көймәләр күтәрүче һәм конопатчы эшчеләр бригадиры булса да, бик прогрессив кеше иде. Ул Нариман Нариманов белән дә дус, аның белән йөрешә иде. Аның...

  1911 нче елның язы иде. Абый шәһәрдән кайтты да кунак каршыларга хәзерлек башлады. Без ул чакта авыл мәктәбе йортында тора идек. Абый мәктәп бинасындагы үзенең бүлмәсеннән артык әйберләрне чыгартты. Бүлмә эчендә фәкать карават, язу...

«Идел» газеты редакциясе һәм матбагасы шәһәрнең эшчеләр бистәсе — Тияктә, хәзерге Воронеж урамында, ике катлы агач йортның астагы этажында урнашкан, өстә приходская школа иде. Без аны Хәбибулла Насыйбуллин  мәктәбе дип йөртә идек.Мин матбагада газетның беренче...

Бу 1911 нче елда булды. Без Саратов шәһәрендә «Беренче мәхәллә кызлар мәктәбе» дип аталган мәктәптә укый идек. Бу мәктәп хөкүмәт карамагында булмыйча, халыктан җыелган акча хисабына яшәде. Укытучыбыз Мәүсүфә Яраева дигән яшь бер мөгаллимә иде....

  1908 нче елны шагыйребез Габдулла әфәнде Тукаев Галиәсгар әфәнде Камал җәнапләре берлә бергә икәү Мәкәрҗәгә килгәннәр иде. Алар Мәкәрҗәдә Тимершаһ әфәнде Соловьевның «Двухцветная» гостиницасына төшкәннәр икән. Безнең, ул вакытларда спектакльләр сирәк куелганга, буш вакытларыбыз...

Шагыйрьне күреп белүем 1911—1913 елларга туры килә. Ләкин бу күреп белү шагыйрь белән утырдаш, аңар якын булып йөргән кешенең күреп белүе түгел, бәлки, заманында яктыга, яңалыкка күз аткан, алга таба омтылган яшь бер егетнең шул...

  Мәрхүм шагыйрь Габдулла Тукаев белән якыннан танышлыгым 1911 елның көзендә генә башланса да, аны мин җиденче елларда ук күргәли идем һәм унынчы елның маенда бер көтепханәдә күрешкән дә идем. Көтепханәдә күрешкәндә дә, мин исемемне...

Тукайны күрмәкче булып, аның фатирына барып чыктым. Мин кергәндә, Тукай, тәрәзә катына утырган килеш, русча бер журнал укып утыра иде. — Самовар соратсам, тагын шул хозяйкага барып терәлә… гаепләштән булмасын! — диде. Тукай бүген миңа...

Минем Тукай белән беренче очрашуым Мин Тукай белән хезмәт процессында таныштым. Тукай белән танышу һәм катнашып китү өчен, нигездә аның иҗаты белән бәйләнешлерәк ике төрле эшем сәбәп булды. Беренчесе — татар фольклоры материалларын җыю һәм...