Тукай – тәрҗемәдә
İlmin bahçesinde dolaşalım, edelim seyrân; Saadet ve bahtımıza kalsın insanlar, cinler, hayran. Tatarların yüceliği, sânı, sekiz kat göklere ulaşsın, Edebiyen bu milleti Tanrım bahtiyar etsin. Evvelki uykuları düşünerek, olalım nadim, İlerleme ve yücelme yollarında olalım...
Görün pâdişâh hazretlerini, Yok etti halkın kederini, Görünce fitnenin kesretini, Ferahlık verdi her zaman. Faydalanalım, genişlikten, Vazgeçelim bencillikten, Güçlü, güçsüz hepimiz eşitlikten Fayda görelim her zaman. Çalışalım, aydınlar ve halk, Hergün değişiyor zaman, Yeter, yok...
İşte dostlar, sizlere bir söz söyleyeyim, "Yusuf-Yâkup Kitâbı’nın şarkısını söyleyeyim; Bu milletinin yırtığını teyelleyeyim, İpim mürekkep, iğnem kalem olsun, benim. Ey kardeşler, elele tutuşup ileri varalım, Başka milletlerin hâline bakıp görelim; Medeniyet meydânında yer alalım,...
Nereye gitti sansür, Kulluk, yokluk, kemlik, horluk? Geriye baksak dönüp, Onlar uzakta kaldı ya. Eşit oldu kanun karşısında, Tatar, Rus, Japon da; Ak önlük, jipon da, Tam hürriyeti aldı ya. Bütün sansürler kalkınca, Derde derman...
Neden uyuklarsın köylü, Bahar erişti ve yetişti Çimenler senin evinde; Kalk, uyan, doğrul! Kendi kendine bak: Kim idin, kim oldun? Ne kadar malın var? Harmanda yok tohumun, Ekin yok biçecek. Atın var pek arık, Üç...
*** Коли серця людей захочеш хвилювати, На струнах ïх тонких задумаєш заграти — Про сум i про журбу, поете, заспiвай, А забавки пустi i жарти забувай. Смутне-сумне життя, немов пустинне море. На кого б ти...
Розривайся, як i завжди, у вогнi палай, душа! Ти милiша, як буваєш у неспокоï, душа! Свiт щоразу вимагає, щоб давала ти плоди. А який же плiд дозрiє без тепла твого, душа? Уперед веди людину, будь...
Коли мене здола невтiшна туга, Коли од неï враз занепадаю духом, Коли в печалi мiсця не нагрiю, Без прихистку — аж серце занiмiє, Коли за горем горе шкандибає, А просвiтку од дум сумних немає, I...
Є в цьому свiтi два шляхи: одним до щастя правлять, Другий торують тi, кого знання й науки ваблять. Ти можеш жити, як отой освiчений бiдака, Чи щастям утiшатися, як неук i осляка. (1909) Переклав Шокало...
Годi! З поганню кiнчай! Бо дарма стрiляти, знай, На блоху ядром таким, що страшне для скелi, знай. Чи ж потрiбно це тобi? А чи ж кращого нема? Кинь тварюку, не возись з наймерзеннiшою, знай. Негiдь...