Тукай фәне
Габдулла әфәндегә, сәламәтләнер өчен, иң әүвәл, Казаннан китәргә, аннан сон, зур докторларга, тәҗрибәле профессорларга күренеп дәваланырга кирәк иде. Моның өчен дә муаффыйк бер урын Петербург дип табылды. Янәдән хәзерге көндә Петербургтагы мөхтәрәм затларымыздан берничәсе 1912...
Язучыдан Мин үземнең иң кадерле әдәби остазларым Тукай һәм Гафурига гомерем буенча бурычлы бер кеше булып яшәдем. Менә шушы зур бурычның кечкенә бер өлешен үтәү теләге белән «Язны каршылаганда» исемле повесть та язган идем....
Язучы Шәриф ага Камал бик тыйнак, сүзен кешегә сеңдереп һәм шул ук вакытта үлчәп кенә, үз итеп сөйләүче, самими һәм туры кеше иде. Мондый тойгы миндә берничә очрашуда гына түгел, практик эштә дә туды. Бигрәк...
И хәрефе турында фәнни әдәбият бер-ике җөмлә генә тәкъдим итә: "И хәрефе [и] авазын белдерә һәм сүзләрнең нечкә һәм чагыштырмача нечкә иҗекләрендә языла (соңгы очрак – кайбер алынма сүзләрдә): ил, ирек, җимеш; хисап, тарих, тип,...
Халыкта үзенең эше, акылы, белеме белән аерылып торган кешене «аксакал» дип атау гадәте бар. Бу сүз Бакый ага Урманчега тулысы белән туры килә. Күренекле язучы һәм галим Нәкый ага Исәнбәт болай дип язган иде: «Бакый...
Азмы какканны вә сукканныкүтәрдем мин ятим?! Азрак үстерде сыйпап тикмаңлаемнан милләтем.Габдулла ТукайДөнья әдәбиятында мондый авыр язмышлы шәхесләр санаулыдыр. Шагыйрь нибарысы дистә елга якын гына иҗат иткән. Шушы вакыт эчендә ул татар халкының иң сөекле җырчысына...
Тукай — рефлекцияләр шагыйре. Һәр вакыйга, хәл, шәхес, сүз — аны кулына каләм алырга мәҗбүр итә, «язарына азык» бирә. Һәр әсәре — озакка сузмыйча шул ук мизгелдә әйтеп биргән җавап сүзе, шагыйрь күңеленең каршы реакциясе....
Безнең татар язучыларына еш кына тарихи эзлеклелектә уйлану, теге яки бу вакыйганы, күренешне тарих контекстына куеп бәяләү кебек сыйфат җитми. Алардагы бу сәләтне 1920-1950 еллар арасындагы вакыт эчендә илдә җәелдерелгән террор сәясәте әкренләп зәгыйфьләндергән. Язучы...
Татар әдәбияты үсешенә Габдулла Тукай кебек зур өлеш керткән башка каләм иясен табу кыен. Алай гына да түгел, ул тугандаш төрки һәм Идел-Урал буйларындагы мари, удмурт, чуваш сүз сәнгатьләренең чәчәк атуына да зур йогынты ясады....
Яздан аерып булмый Тукайны!Язда килгән, язда ул янган…Язы, киләчәге барлар ничек китсен,Ничек югала алсын дөньядан?! Бер уйласаң, Тукай әллә кай заманда яшәгән кебек. Яңа тарихны без революциядән соңгы еллар белән санап йөртергә ияләнгәнгәдер, бәлки. Тукай...