Тукай турында галимнәр

 Мәскәүнең Әдәбият институтында укыган чакларын искә төшереп, мәрхүм Идик (Эдуард) Мостафин гыйбрәтле дә, көлкеле дә бер вакыйганы сөйләгән иде. Бик моңсу чагында мәшһүр урыс шагыйре Николай Рубцов институт диварларына эленгән классикларның сурәтләрен җыеп төшеп, шулар...

Хәзерге үзбәк һәм татарларның әби-бабалары күп гасырлар буе үзара аралашып, берничә мәртәбә бер үк дәүләтләр (Алтын Урда, Россия, СССР) составында яшәгән. Нәваи (1441–1502) аларның һәр икесе өчен дә үз һәм якын булган. Бу кавемнәрнең этник...

Ул чордагы татар тормышында, мулланың нинди кеше икәнлегенә карамастан, абруе һәм роле бик зур булган. Баланың дөньяга килүе, әдәп-әхлак тәрбиясе, гаилә кору, тормышта килеп чыккан низагларны, читенлекләрне җайга салу, фани дөньядан бакыйлыкка күчү һ.б. вакыйгалар...

…1914 елның 15(2) апрель иртәсе. «Мөхәммәдия» шәкертләре, кыңгырау шалтырау белән үк, бинадагы иң зур дәресханәгә җыйнала. Дүрт йөздән артык шәкерт, алларында — дини әдәбият дәреслекләре. Ишек төбенә сакчылар куелгач, дәрес­лекләр ябыла. Фәтхи Бурнаш кайгы мәҗлесен...

Шик юк ки, бу җыентыкның дөнья күрүендә танылган җәмәгать эшлеклесе, нашир Гыйль­метдин Шәрәфнең (1885-1942) роле зур булган. Мәшһүр зыялыларыбыз — бертуган Шәрәфләрнең өченчесе, ул 1906 елда Казанда «Матбагаи Шәрәф» басмаханәсен ача һәм аңа җитәкчелек итә,...

Шагыйрьнең һәрбер әсәре милли хис һәм рух белән сугарылган. Җанына һәм тәненә, милләтебез язмышы, тарихы сеңгән. Аның әсәрләрен укыганда үзеңне тарихыбыз эченә чумгандай хис итәсең, аның белән бергә милләтебезязмышын тасвирлыйсың сыман. Моның шулай икәнлеге аның...

Белүебезчә, Габдулла Тукай шигырьләре күп телләргә тәрҗемә ителгән. Әмма әлеге мәсьәлә шагыйрь иҗатын өйрәнүдә мөһим тармакларның берсе булса да, ни кызганыч, хәзергә ул тиешле дәрәҗәдә өйрәнелмәгән. Бу хакта без, нигездә, академик Әбрар Кәримуллин тикшеренүләре буенча...

Татар тарихында XX гасыр Тукай гасыры булды, чөнки бөек шагыйрьдән дә мәшһүррәк шәхес юк иде. Инде XXI гасырда да аның милләтебезгә йогынтысы бәяләп бетергесез. Кызык дөньяда яшибез. Башкортлар Тукайны безнең шагыйрь дип йөртәләр. Казах, үзбәкләр...

ТУКАЙ (Тукаев) Габдулла Мөхәммәтгариф улы (1886-1913), татар халык шагыйре, татар әдәбияты классигы, әдәби тәнкыйтьче, публицист, яңа заман татар әдәбиятына һәм әдәби теленә нигез салучы. 1895-1907 елларда Җаек шәһәрендәге «Мотыйгыя» мәдрәсәсендә укый, типографиядә, газета һәм журнал...

Үзеннән аерылып, кайдадыр музыкасын тыңласам, Сәйдәш  Шопеннар, Бахлар янына баса.Мин Муса Җәлилнең алтмыш еллыгын уздырырга Германия Демократик Республикасына бардым. Күңелдә сәер хис: әгәр, дим, хәзер күзләремне бәйләп, Европа кырларына кертеп җибәрсәләр, Польшаны Шопен моңнары буенча,...