Татар мөһаҗирләре Тукай турында
Үлеменә 60 ел тулу уңае белән Казанлы шагыйрь Габдулла Тукай 27 еллык кыска гомере эчендә әдәбият мәйданында бик күп әсәр иҗат итеп һәм, аерым Казан мохитендә генә түгел, башка төрк өлкәләрендә дә танылган бөек шагыйребездер....
Габдулла Тукай (28.IV.18861 — 15.IV.1913) Бөек халык шагыйребез Габдулла Тукайның тәрҗемәи хәлен өйрәнгән вакытта тормыш хәрәкәтенең бәхетсез милләт кадере белән охшашлыгын күрәбез. 28 апрель 1886 да Казан губерниясе Кушлавыч авылында дөньяга килгән Габдулланың атасы авыл...
Тәсадефән кулыма ябанчы бер телдә язылган XII га­сырдагы азәрбайҗан шагыйре Ниязи хакында язылган бер китап килеп керде. Халкын шигырьләре аша тәрбияләүгә гомерен сарыф ит­кән шагыйрь бер җирдә ошбу сүз әйтә: Кальбтән чыккан фәкать кальбләргә ирешәчәк....
Габдулла Тукайның 30 еллык истәлегенә багышлап Мәңгелеккә юнәлгән еллар кайгылы шагыйребез Г.Ту­кайны бездән ераклаштыру хәрәкәтенең дәвамында икән. Калдырган бөек мирасының мәгънәвияте, парлак йолдыз кеби, милли күгебезнең йөзендә елдан-ел нурлана баруын күрмәктәбез. Тукайның хәяттагы заманның балалык,...
Халкының күңелендә шундый зур урын ала беләләр ки, кайсыбер шагыйрь һәм язучылар елларның узуына, тормыш юлларының үзгәрүенә карамастан онытылмыйлар, бары шундыйлары халыкның милли барлыгына тәмсил итәрлек дәрәҗәдә тарихка керәләр; дөнья милләтләренең бер-берләрен тануда, бер-берләренең мәдәният...
Бу 1938 елның 15 апрелендә бөек шагыйребез Габдулла Тукайның вафатына егерме биш ел тулды. Ерак Шәрык дини, милли мәркәзенең юлбашчылыгында, Ерак Шәрыкнең төрле илләрендә яшәүче халкыбыз тарафыннан бу көн махсус «истәлек мәрасимнәре», Тукай кичәләре белән...
(Өзек фикерләр) Моннан 25 ел элек төрк-татар иле үзенең бөек угылла­рыннан берсен югалтып хәсрәт тотты. Халыкның тормы­шында күңелдән күңелгә хәбәрнең бик тиз йөреп, һичбер төрле димләү вә өндәүсез рухан берләшү бөтенлеге сирәк була. Ул...
Шадыман ул мәркадеңдә! Без онытмыйбыз сине! Белмәсәк вакытыңда кадрең, инде котлыйбыз сине. Бу елның 15 апрелендә илебезнең онытылмас шагыйре Габдулла Тукайның вафатына егерме биш ел тулды. Бу мөнәсәбәт белән Тукай бик сөйгән, ачы тәкъдире өчен...
Тукайсыз 25 ел гомеребез узып китте. «Тукайсыз» дидек, әлбәттә, шагыйрьнең арабыздан җисмән аерылып китүенә чирек гасырлык вакыт үтүне аңлау тиештер. Юкса мәгънәви Тукай, аның калдырган сүзләре, «җандай күрелгән искеләрнең җырлары» кеби, бер генә көн дә...
Көзге төн, мин йоклый алмыйм, өй түрендә җил җылый… Җил җыламый, ач үлемнең куркусындан ил җылый. Г. Тукай Илебезнең иң зур шагыйре Тукайның үлүенә 25 ел тулу көннәрен дә, мәгаттәәссеф, чит илләрдә, төрле ихтыяҗлар...