1906
И «Уклар» мөхбирләре! Кызганмагыз укларны, Исраф итмәгез укларны, атмагыз сез юк-барны. Бездән фәрман шул сезгә: патрон берлә не шалить! Кирәк җиргә атканда, патроннарны не жалеть! Атучыга әмеребез – укларны кызганмасын! Атылмышка нәсыйхәт: йөрәге сызланмасын. ...
Нәзыйрсыз шагыйрь улдың (афәрин!), Пушкин Александр! Бәнем дә дәрде шәүкым һәм сәнең дәрдеңлә якьсандыр. Сәнең әшгареңә, бәнчә, агач, даш билә рәкъсандыр; Агач рәкъс итмәмәк шагыйрь улан инсанә ноксандыр. Нә чөн рәкъс итмәсен, шигърең мисале...
Бер гидае җан фидаем, гыйшкыңа пәрванаем; Кәл, гүзәл, гарз ит җәмалең: янаем, кил янаем. И Ходаем, вир гакыл, чөн хәбсә мәхбүс улмыям; Бу кызың гыйшкында бән диванаем, диванаем. И гүзәл, кәл каршыма, кәл, кыйл тәбәссем...
Милләти вәйран идән ишан икәндер, белмәдем; Ул ишанлар милләтә дошман икәндер, белмәдем. Милләти иһдам идән, игъдам идән шунлар имеш; Анларый инкяр идән зи шан икәндер, белмәдем. Анларый юк итмәк ичөн чын күңелдән чалышан — Милләти...
Языңыз да фикереңезне, фикри фикрә багълаңыз; Фикридүбән халемезне, «Фикр»ә языб агълаңыз. Фикреңезгә юл вирермез, дәрҗ идәрмез «Фикр»ә без; «Мәҗмәгыль әфкяр» намене вирмеш идек «Фикр»ә без, Фикреңезне сыгъдырыр мәйдане васигъ «Фикр»емез; Милләтә һәр фикри тәфкирә муасигъ...
* * * Сәгадәт юк, фәкать наме сәгадәт, — Көфуне вирмәмәк безләрдә гадәт. Көфу улмазса яр, әлбәт, һәлакәт; Кәфаәт шарт, кәфаәт шарт, кәфаәт. Тәзәүвеҗдә ирер мәргуб тигезлек; Каралыр ит базарында симезлек. Тотың мәгъзүр бәни, атам:...
Һатиф: Нәдер шагыйрь, кәчәр һәр анлари налишле әзманең? — Дулу сәбгы сәмавәт һәп синең атәшле әхзанең. Зәминә сыгъмады дәрдең ки, итдең күкләрә әгъля; Нәдер бу бидәва хәсрәт, нәдәндер бөйлә истигъля? Шагыйрь: Заманың инкыйлабатыйна бән һәр...
Шигърә чук итдем һәвәс кальбем илә, җанымла бән, Чөнки итдем ифтиракъ җанымла, җананымла бән. У гүзәл гыйшкында әшгар сөйләмәкне халисән Кәндемә мөнис идәндем кальбе гирьянымлә бән. Улды яр әгъярә яр, һәм улды кальбем тарумар; Иштә...
И каләм! Китсен әләм, сән әйлә безне шадыман; Без дә саяңдә улалым тугъры юла кадыман. Без өсәраи, көсаляи дә сәүкъит һиммәтә; Кыйл тәрәххем милләтә — калдырма, зинһар, зилләтә. Рәфгыйдеп Аурупаи сән гарше әгъләйә кадәр, Нә...
Язлар җитте, карлар эри башладылар, Толыплылар толыпларын ташладылар; Киемсезләр иркен йөри башладылар, Тунсызларга нурлы көннәр килде имди. Ката, чана табаннары ял итәләр, Шылтыр-шылтыр юлдин арбалар китәләр. Трантаслар, велосипед, кареталар Урамнарны чуарлыйлар бер-бер имди. Каткан, туңган...
