Шигырьләр
Бай баласы бит: аны кимсетмә, яныңнан куып, Җилкәңә кул салса да, шактый озын баскыч куеп. Тот, җаным, тот, аумасын — түп итмәсен, тот баскычын; Шунда ядыңнан чыгарма кассаның да ачкычын! Ядыңнан — исеңнән, хәтереңнән....
Син дисең, имеш ки, шагыйрьгә барам; Барма, барма — син әрәм аңгар, әрәм! Үз уеңча, шагыйрь ул җырлый, дисең, Җыр исә тыңларга күңелле, дисең. Син алай иткәнче, и кашың һилал! Бар да бер кош кибетеннән...
Китә рәхәт, «килә башлый» дигәнче; Яшен һәм юк була, «яшьни!» дигәнче. («Шекспирдән («Китә рәхәт…»)». «Әлислах»ның 1908 елгы 27 май (31 нче) санында «Г.Тукаев» имзасы белән «Шекспирдән дә бер сүз» исеме куелып басылган. «Габдулла Тукаев...
Әйа, дустлар, якын дустлар! Гаҗаиб нинди дустлар сез? Татарча әйтәм инде: дуст түгел, бәлки …лар сез. Әгәр шатлык, бәхет килсә — хәзерләрсез бүләргә сез; Әгәр ямьсез вакыт килсә — хәзер миннән көләргә сез. («Үпкә». «Әлислах»ның...
Яз башы. Бозлар китә, ләкин су очмый — җон ага; Җон белән бер бүрке үлмеш теп-тере мәҗнүн ага. Тукта, мин капчык ямыйм, соңра сөйләрмен калганын; Һәрвакытта шул сүтелгән төшләреннән он ага. Әрни-әрни ләгънәт әйтәм тискәре...
Беттем мин, яшь малай, беттем гомергә дә; Эссе кан, көчле җан кайтмас гомер дә. Бар микән дөньяда миннән бәхетсезләр? Хатыным, йортым юк, — ятам номерда. Саргайдым зәгъфраннан сары мин, Бу чокырлы йөзләр тулмас гомер дә....
Иртә дөнья җанлана, Мәшрикъ ягы аллана, Кояш чыгып, нурлары Төшеп җиргә ялгана. Яктыра кала, урамнар, Кырлар, якын урманнар; Таулар, багълар, бакчалар Нурга гарык булганнар. Торды халык, уянды,— Шау-шу һәрбер төшләрдә; Көтү-көтү менмәктә Күккә җитез кошлар...
Әүвәле дөньяда җир юк, су гына булган, диләр; Анда йөзгәннәр имеш тик Чын белән Ялган, диләр. Бу ике дошманга Тәңредән бирелгән бер көймә, Бәс, утырганнар көймәгә берсе каршы берсенә. Күп тә йөрми, Чын белән Ялган...
Еллар үтеп, бара торгач картайсам да, Бөкрем чыгып бетсә дә, хәлдән тайсам да, – Күңлем минем япь-яшь калыр, һич картаймас; Җаным көчле булып калыр, хәлдән таймас. Күкрәгемдә минем шигырь утым саумы?! Күтәрәм мин, карт булсам...
– Сөймә юкка, көймә юкка, йөрмәче шул кыз белә; Бер дә сөйми ул сине, син юкта ул синнән көлә. – Көлсә көлсен, шул кирәк шул, анда синең ни эшең? Әйдә, көлсен ул матур, дөньяга күрсәтсен...
